زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

فدیه اسیر (قرآن)





فدیه گرفتن از اسیران دشمن در برابر آزادی آنان جایز است: «فَشُدُّوا الوَثاقَ فَاِمّا مَنّا بَعدُ و اِمّا فِداءً».


۱ - حکم غنائم جنگی



هم‌چنین آیه‌۶۹ سوره انفال استفاده از غنایم (جنگ بدر) را برای مسلمانان حلال شمرده است: «فَکُلوا مِمّا غَنِمتُم حَلـلاً طَیِّبـًا» که جمله «مِمّا‌غَنِمتُم» افزون بر اموال، فدیه‌ای که در برابر آزادی اسیران گرفته شده را نیز شامل است.

۲ - فدیه دادن بنی اسرائیل



یکی از مواردی که در آن به آن اشاره شده است فدیه دادن بنی اسرائیل جهت آزادسازی اسیران خود می‌باشد، آنجا که می‌فرماید: و اذ اخذنا میثاق بنی اسرائیل• ثم انتم هـؤلاء تقتلون انفسکم... وان یاتوکم اسـری تفـدوهم...

۳ - اسیرگیری پیش از سرکوبی کامل دشمن



یکی دیگر از مواردی که در قرآن به آن اشاره شده است؛ تصمیم برخی از مسلمانان به اسیرگیری در جنگ پیش از سرکوبی کامل دشمن برای دستیابی به فدیه می‌باشد آنجا که می‌فرماید: ما کان لنبی ان یکون له اسری حتی یثخن فی الارض تریدون عرض الدنیا...(هيچ پيامبرى را سزاوار نيست كه براى اخذ سربها از دشمنان اسيرانى بگيرد تا در زمین به طور كامل از آنان كشتار كند شما متاع دنيا را مى‌خواهيد و خدا آخرت را مى‌خواهد و خدا شكست‌ناپذير حكيم است). و همچنین در قرآن به لزوم پرهیز از گرفتن اسیر پیش از سرکوب کامل دشمن برای دستیابی به فدیه و اهداف مادی تأکید شده است.

۴ - آزاد سازی با فدیه



یکی دیگر از مواردی که در قرآن درباره اسیر آمده است، جواز آزادسازی اسیران کافر با گرفتن فدیه می‌باشد: یـایها النبی قل لمن فی ایدیکم من الاسری ان یعلم الله فی قلوبکم خیرا یؤتکم خیرا ممآ اخذ منکم...(اى پيامبر به كسانى كه در دست‌ شما اسيرند بگو اگر خدا در دلهاى شما خيرى سراغ داشته باشد بهتر از آنچه از شما گرفته شده به شما عطا مى‌كند و بر شما مى‌بخشايد و خدا آمرزنده مهربان است).
در آیه‌ای دیگر می‌فرماید:فاذا لقیتم الذین کفروا... اذا اثخنتموهم فشدوا الوثاق... واما فداء حتی تضع الحرب اوزارها...(پس چون با كسانى كه کفر ورزيده‌اند برخورد كنيد گردن‌هايشان را بزنيد تا چون آنان را در كشتار از پاى درآورديد پس اسيران را استوار در بند كشيد سپس يا بر آنان منت نهيد و آزادشان كنيد و يا فديه و عوض از ايشان بگيريد تا در جنگ اسلحه بر زمين گذاشته شود اين است دستور خدا و اگر خدا مى‌خواست از ايشان انتقام مى‌كشيد ولى فرمان پيكار داد تا برخى از شما را به وسيله برخى ديگر بيازمايد و كسانى كه در راه خدا كشته شده‌اند هرگز كارهاي‌شان را ضايع نمى‌كند).

۵ - جبران فدیه



از مواردی که در قرآن به آن اشاره شده است نوید جبران فدیه گرفته شده از اسیران جنگی، در صورت ایمان آوردن آنان می‌باشد آنجا که می‌فرماید: یـایها النبی قل لمن فی ایدیکم من الاسری ان یعلم الله فی قلوبکم خیرا یؤتکم خیرا ممآ اخذ منکم...(اى پیامبر به كسانى كه در دست‌ شما اسيرند بگو اگر خدا در دل‌هاى شما خيرى سراغ داشته باشد بهتر از آنچه از شما گرفته شده به شما عطا مى‌كند و بر شما مى‌بخشايد و خدا آمرزنده مهربان است).

۶ - پانویس


 
۱. محمد/سوره۴۷، آیه۴.    
۲. انفال/سوره۸، آیه۶۹.    
۳. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج‌۹، ص‌۱۳۷.    
۴. بقره/سوره۲، آیه۸۳.    
۵. بقره/سوره۲، آیه۸۵.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱، ص۳۲۸.    
۷. انفال/سوره۸، آیه۶۷.    
۸. انفال/سوره۸، آیه۷۰.    
۹. محمد/سوره۴۷، آیه۴.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۷، ص۲۴۲.    
۱۱. طبری، محمد بن جریر، جامع البیان، ج۱۴، ص۷۲.    
۱۲. انفال/سوره۸، آیه۷۰.    


۷ - منبع



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳، ص۸۱، برگرفته از مقاله «فدیه اسیر».    


رده‌های این صفحه : اسارت | موضوعات قرآنی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.